Meneer de President,

Voor mijn vrouw en mij is het een groot voorrecht Uw gast te mogen zijn. Wij hebben elkaar in de afgelopen jaren al goed leren kennen. Dit Staatsbezoek is voor ons de bevestiging van de warme band die tussen ons is gegroeid. Wij kijken ernaar uit de band met U en Uw land nóg hechter te maken.

Wij zijn diep bedroefd door het tragische bootongeluk, gisteren, op de Sebangau rivier. Onze gedachten gaan uit naar de families van de slachtoffers en de gewonden.

Meneer de President, op 17 augustus is het 75 jaar geleden dat Indonesië met de Proklamasi zijn plek claimde tussen de onafhankelijke en vrije staten. De Nederlandse regering heeft dit gegeven 15 jaar geleden uitdrukkelijk aanvaard in politieke en morele zin. Wij feliciteren de bevolking van Indonesië van harte met de viering van 75 jaar onafhankelijkheid.

Wij verheugen ons op de komende dagen. Ons bezoek heeft een prachtig, toekomstgericht programma. Tegelijkertijd is het goed dat wij onze geschiedenis onder ogen blijven zien. Het verleden kan niet worden uitgewist en moet door iedere generatie opnieuw worden onderkend.

In de jaren direct na de Proklamasi volgde een pijnlijke scheiding die aan velen het leven heeft gekost. Voor geweldsontsporingen van Nederlandse zijde in die jaren wil ik hier nu, in navolging van eerdere uitspraken van mijn regering, mijn spijt uitspreken en excuses overbrengen. Dit doe ik in het volle besef dat de pijn en het verdriet van de getroffen families generaties lang voelbaar blijven.

Het is hoopvol en bemoedigend dat landen die ooit tegenover elkaar stonden, naar elkaar toe konden groeien en een nieuwe relatie konden ontwikkelen gebaseerd op respect, vertrouwen en vriendschap. De verbindingen tussen ons worden steeds veelzijdiger en krachtiger. Dit doet mij intens plezier. En ik weet dat dit gevoel in Nederland breed wordt gedeeld.

Zoveel mensen in Nederland voelen een diepe verwantschap met Indonesië! Wij zijn dankbaar dat een groeiend aantal jonge Indonesiërs ook interesse toont voor ons land. We zien het aan de studenten die naar ons land komen om te studeren. We zien het vooral aan de hechte samenwerking in de wetenschap, de economie, het waterbeheer en de bescherming van natuur en klimaat. De komende dagen zullen we verschillende voorbeelden daarvan bezoeken. Mijn vrouw en ik verheugen ons daarop! Vanuit haar werk voor de Verenigde Naties heeft mijn vrouw Uw land herhaaldelijk bezocht en ook die samenwerking is zeer hecht en vruchtbaar.

Meneer de president, wij hebben Indonesië nodig. Indonesië is lid van de G20 en een voortrekker binnen de ASEAN. Het is een positieve kracht op het gebied van veiligheid en stabiliteit in Zuidoost-Azië. Het is nu lid van de VN-Veiligheidsraad en de Mensenrechtenraad.

Als de op twee na grootste democratie ter wereld en één van de grote economieën van Azië, heeft U een toonaangevende rol, onder andere bij de gezamenlijke inzet voor de internationale rechtsorde.

Indonesië heeft een lange traditie van religieuze tolerantie en kan een constructieve rol spelen. Het is belangrijk om samen te blijven werken aan vrede, recht en bescherming van minderheden, op basis van respect voor soevereiniteit en territoriale integriteit.

Wij trekken heel graag samen met U op!

Indonesië is een land met een oude ziel en een jong hart. Het koestert zijn rijke culturele erfgoed en is tegelijkertijd bezig de toekomst te veroveren. Die combinatie van oud en nieuw maakt Uw land zo eindeloos fascinerend.
Mijn vrouw en kijken ernaar uit dit land nog beter te leren kennen.

Vier dagen zijn véél te kort, maar wij gaan ons best doen om zoveel mogelijk mensen te zien en te spreken.

Wij danken alle Indonesiërs die bijdragen aan ons bezoek; allen die bereid zijn hun deur voor ons te openen en hun verhaal met ons te delen. Wij voelen ons hier bijzonder welkom. Dank U wel!